काठमाडौं । अर्थतन्त्रमा आएको संकुचनका कारण ठूला कर्जाको माग बढ्न नसकेपछि बैंकहरू खुद्रा कर्जा लगानीमा केन्द्रित हुन थालेका छन् ।
बैंकमा एकोहोरो निक्षेप थुप्रिरहँदा लागत बढेकोबढ्यै भएपछि बैंकहरूले सानो सानो रकमको कर्जा विस्तारमा ध्यान दिन थालेका हुन् ।
अहिले बैंकिङ प्रणालीमा ५ खर्ब बढी लगानी योग्य रकम छ । कर्जाको माग बढाउन सरकार र नेपाल राष्ट्र बैंकले नीतिगत लचकता अपनाउँदै आएका छन् । कात्तिकदेखि ब्याजदर पनि घट्दो क्रममा छ । तर, अपेक्षित रुपमा कर्जाको माग बढ्न नसक्दा पैसा बैंकमा थुप्रिएर बसेको छ । जसकारण बैंकहरूको ब्याज खर्च बढिरहेको छ ।
पैसा थुप्रिँदा खर्च बढ्ने र आम्दानी घट्ने भएपछि बैंकहरूले कर्जा विस्तार गर्न विभिन्न कर्जा योजना ल्याउन थालेका छन् । बैंकहरूले सस्तो ब्याजमै घर कर्जा र सेयर कर्जा योजना ल्याएका छन् ।
साथै, सानो सानो रकम कर्जा लगानी गर्ने उद्देश्यले बैंकहरूले ‘फोन लोन’ योजना ल्याएका छन् । अहिले आधादर्जन बैंकले ‘फोन लोन’ योजना ल्याइसकेका छन् भने अन्य बैंकहरूले पनि ल्याउने तयारी गरिरहेका छन् ।
‘फोन लोन’ योजना अन्तर्गत बैंकहरूले ग्राकलाई बिनाधितो फोनबाटै ऋण दिने भएका छन् । ग्राहकले बैंकमा नगइकन आफ्नो मोबाइलबाटै ऋण लिन सक्नेछन् । यद्यपि, २ लाख रुपैयाँभन्दा माथिको ऋण लिन भने सम्बन्धित बैंकमै जानुपर्नेछ ।
अहिले सरकारी स्वामित्वको कृषि विकाससहित नबिल, एनआइसी एशिया, एभरेष्ट, नबिल, प्रभु र एनएमबी बैंकले ‘फोन लोन’ योजना ल्याएका छन् ।
यी बैंकहरूले अधिकतम् २ लाख रुपैयाँसम्म ऋण फोनबाटै दिने भएका छन् । एनएमबी बैंकले अधिकतम २ वर्षका लागि फोन लोन दिने भएको छ भने अन्य बैंकले १ वर्षका लागि ऋण दिन्छन् । ब्याजदर भने किस्ता भुक्तानीको अवधि र रकममा आधारमा कम/बढी रहेको छ । फोन लोनको ब्याज १६ प्रतिशतसम्म रहेको छ ।
अधिकांश बैंकहरूले आफ्नो बैंकमा तलब खाता (स्यालरी अकाउन्ट) हुने ग्राहकरुलाई मात्रै फोन लोन सुविधा उपलब्ध गराएका छन् ।तलबी खाता बाहेकका ग्राहकलाई भने अहिले फोन लोन सुविधा उपलब्ध गराएका छैनन् ।
सम्बन्धित बैंकमा तलब खाता भएका ग्राहकले मोबाइल एपबाटै आवेदन दिएर ऋण लिन सक्छन् ।ऋण रकम र अवधिमा आधारमा किस्ता निर्धारण हुनेछ ।
बैंकहरूले फोन लोन दिँदा केही शर्तहरू भने राखेका छन् । सम्बन्धित बैंकमै खाता भएको हुनुपर्नेछ । यस्तै, नबिलले ६ महिनाको कारोबारको आधारमा ऋण दिने जनाएका छन् । एनएमबीले पुरानो ऋणी र तलबी खाता हुनेलाई मात्र ऋण दिने जनाएको छ । त्यस्तै, एनआइसी एशियाले भने पुरानो ऋण बाँकी भएकालाई फोनलोन नदिने बताएको छ ।