जियो मार्फत भारतको टेलिकम व्यवसायमा उथलपुथल नै ल्याइदिएको एसियाकै धनाड्य मुकेश अम्बानीको रिलायन्स इन्डस्ट्रिजले इ–कर्मश व्यवसाय पनि शुरु गरेको छ । कम्पनीले शुरु गरेको अनलाईन किराना पसलको सदस्य बन्नका लागि ग्राहकहरुलाई आग्रह गर्न थालेको छ ।
कम्पनीले आफ्नो व्यापक टेलिकम सञ्जाललाई प्रयोग गरेर इ–कमर्श व्यवसायमा छलाङ लागाउने योजना बनाएको छ । कम्पनीको यो व्यवसायीक रणनितिले विद्यमान इ–कर्मश व्यवसायीहरुलाई ठूलै चुनौती खडा गरिदिएको छ ।
मुकेश अम्बानीका दुई कम्पनी रिलायन्स रिटेल र रिलायन्स जियोले जियो मार्ट नामक अनलाईन किराना इ–कर्मश साइटको ‘सफ्ट लञ्च’ गरेको जनाएका छन् ।
जियो मार्टले विभिन्न किराना वस्तुहरुको निशुल्क र द्रुत हस्तान्तरण (एक्सप्रेस डेलिभरी) गरिने जनाएको छ । इ–कर्मश साइटमा हाल ५० हजार किराना वस्तुहरु सुचिकृत गरिएका छन् ।
आफ्ना अन्य प्रतिस्पर्धीहरु भन्दा फरक जियो मार्टले स्थानिय किराना पसलहरुसँग सम्झौता गरेर त्यहाँबाट सामानहरु बेच्ने रणनिती बनाएको छ ।
भारतमा अनलाइन किराना इ–कर्मश शुरुवाती अवस्थामा रहेको छ । यसको कुल कारोबार हाल ८७ करोड डलरको रहेको छ । यो सेवा अहिले भारतको कुल जनसंख्याको ०.१५ प्रतिशतले मात्र लिने गरेका छन् ।
तर, यो क्षेत्रका बिज्ञहरुले यो व्यवसायले छलाङ लगाउने अनुमान गरेका छन् । सन् २०२३ सम्ममा भारतमा अनलाइन किराना कारोबार १४ अर्ब ५० करोड डलरको हुने अनुमान रहेको छ ।
अहिले भारतको इ–कर्मश व्यवसायमा अमेजोन, फिल्पकार्टको बोलवाला रहेको छ । भारतले गत वर्ष केही नीतिगत परिर्वतन गरेपछि उनीहरुको नाफामा गिरावट आएको थियो । भारत सरकारले गत वर्ष अनलाइन खुद्रा व्यवसाय गर्ने विदेशी कम्पनीहरुले आफ्नै सहायक कम्पनीहरुबाट सामान बेच्न नपाउने प्रावधान ल्याएको थियो । यो प्रावधानले भारतीय कम्पनीहरुलाई चाँही छुँदैन ।
अम्बानी रिलायन्स इन्डस्ट्रिजको अध्यक्ष रहेका छन् भने उनको कुल सम्पत्ति ६० अर्ब डलर रहेको छ । उनको रिलायन्स जियो भारतको दोस्रो ठूलो टेलिकम सेवा प्रदायक कम्पनी हो, जसको ३६ करोड प्रयोगकर्ता रहेका छन् ।