काठमाडौं । झण्डै ३ वर्षदेखि बियरिस ट्रेन्डमा रहेको नेप्से गत असार १७ गतेदेखि लगातार उकालो लागिरहेको छ । १ महिनाकै अवधिमा नेप्से परिसूचक झण्डै ७५० अंकले बढेको छ ।
२०७८ भदौ २ गते इतिहासकै सर्वाधिक ३१९८ बिन्दु पुगेको नेप्से अहिले २७५५.५२ बिन्दुमा पुगेको छ । पछिल्लो समय कारोबार रकमले नयाँ रेकर्ड बनाएको छ । बुधबार एकैदिन २१ अर्ब ९१ करोड हुँदै इतिहासकै धेरै कारोबारको रेकर्ड बनाएको छ । त्यस्तै, बिहीबार पनि २१ अर्ब ७१ करोड रुपैयाँको कारोबार भएको थियो ।
नयाँ सत्ता समीकरण परिवर्तन भएसँगै उकालो लागेको नेप्से मौद्रिक नीतिले झनै गति लिएको छ भने आगामी दिनहरूमा वृद्धिले निरन्तरता पाउने केही आधार पनि देखिन्छन् ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले गत शुक्रबार चालु आवको मौद्रिक नीतिमार्फत सेयर धितो कर्जामा संस्थागततर्फ लगाइएको २० करोडको सीमा खारेज गरेको छ ।
त्यस्तै, राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीतिमा ब्याजदर घटाउन सहयोग पुग्ने गरी बैंकदर र नीतिगत दर घटाएको छ । बैंकहरूले साउन मसान्तसम्म उठाएको ब्याज अघिल्लै आवमा देखाउन पाउने, असल कर्जाको नोक्सानी व्यवस्था १.२ प्रतिशतबाट १.१ प्रतिशतमा घटाएको, रिटेल पोर्टोफोलियोको सीमा बढाएर साढे २ करोड पुर्याउने लगायत व्यवस्था गरेको छ । यिनै कारणले अहिले सेयर बजारमा तीव्र वृद्धि आएको देखिन्छ ।
त्यस्तै, कात्तिकदेखि बैंकहरूले लगातार ब्याजदर घटाइरहेका छन् । अहिले बैंकको औसत बेसरेट नै ८ प्रतिशतमा झरिसकेको छ । एकल अंकमै कर्जा पाउने अवस्था छ । त्यस्तै, बैंकिङ प्रणालीमा अधिक तरलता छ । अर्थतन्त्रका सूचकमा पनि लगातार सुधार आइरहेको छ ।
सुधारोन्मुख अर्थतन्त्रका सूचक, खुकुलो मौद्रिक नीति, घट्दो ब्याजदर, अधिक तरलताका साथै राजनीतिक स्थिरता समेत छाउने देखिएकाले आगामी दिनमा नेप्सले नयाँ रेकर्ड बनाउने लगानीकर्ताको अपेक्षा छ ।
दुई सेक्टरले तोड्यो ‘अलटाइम हाइ’को रेकर्ड
नेप्सेले ‘अल टाइम हाइ’को रेकर्ड तोड्न अझै ४४३ अंक बढ्न बाँकी छ । तर, नेप्सेमा सूचीकृत १३ मध्ये दुई समूहको परिसूचकले भने अलटाइम हाइको रेकर्ड ब्रेक गरिसकेको छ ।
होटल तथा पर्यटन र फाइनान्स समूहको परिसूचकले यसअघिको उच्चतम बिन्दुको रेकर्ड तोडेका हुन् । उत्पादनमूलक समूहको परिसूचकले पनि अल टाइम हाइको रेकर्ड बनाउन २२ अंक मात्र बढ्न बाँकी छ ।
होटल समूहको परिसूचकले यसअघि २०८० पुस ४ गते बनाएको ६१८६.५१ बिन्दुको अलटाइम हाइको रेकर्ड तोड्दै ७२९२.३५ बिन्दुमा पुगेको छ । होटल समूहले गत महिनामै अलटाइम हाइको रेकर्ड तोडेको हो ।
एक वर्षमा होटल समूहको परिसूचक ५८ प्रतिशतले बढेको छ । पर्यटन क्षेत्रमा आएको सुधारका कारण होटलहरूको नाफामा उल्लेख्य वृद्धि हुँदा सेयरमा लगानीकर्ताको उच्च आकर्षण देखिएको हो ।
त्यस्तै, फाइनान्स समूहको परिसूचकले २०७८ भदौ ३१ गते बनाएको ३३४२.७० बिन्दुको अलटाइम हाइको रेकर्ड तोड्दै बिहीबार ३५६८.८५ बिन्दुमा पुगेको छ ।
अन्य क्षेत्रको कम्पनीको तुलनामा फाइनान्स कम्पनीको वित्तीय अवस्था निकै कमजोर भए पनि परिसूचकले भने नयाँ रेकर्ड बनाएको हो । १ वर्षमै फाइनान्स कम्पनीको सेयर भाउ ९ गुणासम्म बढेको छ ।
गत आवको चैत मसान्तसम्म सूचीकृत १५ मध्ये ८ कम्पनी घाटामा छन् । समग्रमा फाइनान्सहरू ३५ करोड ९९ लाख रुपैयाँ नोक्सानीमा छन् भने रिटेन्ड अर्निङ ३ अर्ब ९५ करोड रुपैयाँ ऋणात्मक छ । मञ्जुश्री र मल्टिपर्पस फाइनान्स बाहेक अरु सबैको रिटेन्ड अर्निङ ऋणात्मक छ । खराब कर्जा औसतमा ८.९९ प्रतिशत रहेको छ भने औसत प्रतिसेयर आम्दानी २.३७ रुपैयाँ ऋणात्मक छ ।
तर, कमजोर वित्तीय अवस्था र प्रतिफल दिन नसक्ने अवस्था देख्दादेख्दै पनि लगानीकर्ता फाइनान्सको सेयरमा झुम्मिएको देखिन्छ । यसको मुख्य कारण भने स्वार्थ समूहको चलखेल नै रहेको जानकारहरू बताउँछन् ।
बैंक, विकास बैंक, बीमा लगायत कम्पनीको तुलनामा फाइनान्सको सेयर संख्या निकै कम छ । फाइनान्सहरू लो क्यापिटल भएका कारण ठूला खेलाडीहरूले सजिलै चलखेल गरी मूल्य उचाल्ने र नाफा कमाउन सक्ने भएकाले जबरजस्ती आकर्षण बढाइएको हो ।
व्यवसाय वृद्धि भएकाले उच्च प्रतिफल पाउने आसमाभन्दा पनि छोटो समयमै चलखेल गरी नाफा कमाउन सक्ने भएकाले फाइनान्सको आकर्षण बढेको हो । यद्यपि, लहडको पछि लागेर सेयर कारोबार गर्दा धेरै जोखिम हुने भएकाले लगानीकर्ता स्वयम् सचेत हुनुपर्छ ।’
