काठमाडौं । कोभिड १९ का कारणले धेरै उद्योगहरूले ठूलो नोक्सानी व्यहोर्नु पर्यो । व्यवसाय नै ठप्प रहेको भन्दै व्यवसायीहरुले सरकारसँग कर छुट मागेको थिए । व्यवसायीको माग सम्बोधन गर्दै सरकारले २ अर्ब बढी कर छुट दिएको छ ।
हालसम्म सरकारले कोरोना प्रभावित व्यवसायीलाई २ अर्ब १६ करोड रुपैयाँ कर छुट उपलब्ध गराइएको छ । ५ लाख १२ हजार ७५५ करदाताहरूले कर छुट पाएका हुन् ।
आन्तरिक राजस्व विभागका अनुसार २० लाख रुपैयाँ बराबर कारोबार गर्नेलाई ७५ प्रतिशत छुटको व्यवस्था गरिएको छ । सो अन्तर्गत ४ लाख ४३ हजार करदाताले छुट पाएका छन् । उक्त छुटका क्रममा सबै गरी १ अर्ब ५० करोड रुपैयाँ छुट दिइएको हो ।
२० लाख रुपैयाँदेखि ५० लाख रुपैयाँ कारोबार गर्ने व्यवसायीले ५० प्रतिशत छुट पाएका छन् । सो क्रममा १९ हजार ७२३ करदाताले छुट पाएका हुन् । उक्त कर छुट अन्तर्गत हालसम्म २० करोड ८५ लाख रुपैयाँ छुट उपलब्ध गराइएको छ ।
५० लाख रुपैयाँदेखि १ करोड रुपैयाँ कारोबार गर्ने व्यवसायीले भने २५ प्रतिशत छुट पाउने छन् । सो अन्तर्गत पर्ने ४९ हजार ७५४ करदाताले ३९ करोड रुपैयाँ छुट पाएको आन्तरिक राजस्व विभागका सूचना अधिकारी अर्जुन ढकालले जानकारी दिए ।
यस्तै, पर्यटन अन्तर्गत २७८ करदाताले ५ करोड ६२ लाख रुपैयाँ छुट पाएको उनले बताए । ‘करको दायरामा आउने सबैले छुट पाएका छन्, कर तिर्दा सिस्टमबाटै कर छुट उपलब्ध गराउने व्यवस्था छ, कसलाई काखा कसैलाई पाखा गरिएको छैन’ ढकालले चाणक्य पोष्टसँग भने ।
कोभिड १९ का कारण धेरै जसो व्यवसाय ८ महिना ठप्प हुने अवस्थामा पुगेका थिए । कोभिड–१९ का कारण बन्द भएका ११ प्रतिशत उद्योग पुनः सञ्चालनमा आउँन नसक्ने अवस्थामा पुगेका छन् । यी उद्योग कोभिड–१९ को महामारी र त्यसको नियन्त्रण तथा रोकथामका लागि गरिएको लकडाउनका कारण सधैंका लागि बन्द भएका हुन् ।
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले गरेको अध्ययन प्रतिवेदनका अनुसार बाँकी ८९.१९ प्रतिशत उद्योग-व्यवसायहरू आंशिक रूपमा सञ्चालन भइरहेका छन् ।
सरकारले नेपालमा कोरोना भाइरस नियन्त्रणका लागि भन्दै २०७६ चैत ११ देखि बन्दाबन्दी घोषणा गरेको थियो । कोरोनाले नेपालमा मात्र हैन विश्व अर्थतन्त्रमा प्रभाव पारेको थियो । अन्तर्राष्ट्रिय पोर्ट तथा बोडरहरू बन्द हुँदा अन्तरदेशीय व्यापार व्यवसाय ठप्प जस्तै भएको थियो । कोरोनाका कारण व्यवसायहरू अझै पूर्ण सञ्चालनमा आउन सकेका छैनन् ।