संसारमा प्राय सबै मानिस ‘सफल’ हुन चाहन्छन् । यद्यपि थोरै मानिसहरुमात्र सफल हुन्छन् र धेरै असफल हुन्छन्, प्रचलित सफलताका मानकहरुको दृष्टिकोणले हेर्दा ।
आफूलाई असफल ठान्ने अधिकांश मानिसहरु आफ्नो ‘असफलता’को कारण आफैं पनि हुन सक्छु भनेर खासै सोच्दैनन् । अरु माथी दोष थोर्पछन् । आफ्ना स-साना बानीहरु सुर्धान सके मानिसहरु चल्तीको सफलताको मानकहरुको आधारमा सफल हुन पनि सक्छन् ।
तर, मानिसहरु आफ्नो बानी सुर्धान त्यति लागि पर्दैनन् । यहाँ त्यस्तै ७ बानीहरुको बारेमा चर्चा गरिनेछ जसलाई नसुधारी व्यवसायीक रुपमा सफल हुन निक्कै गाह्रो हुन्छ ।
कार्यालयमा अरुको कुरा काट्ने : कार्यालयमा अरुका व्यक्तिगत र व्यवसायीक सूचनाहरु खोतलेर बस्ने र त्यलाई फिँजाउने मानिसहरु व्यवसायीक रुपमा सफल हुन सक्तैनन् । यस्ता व्यक्तिहरुले आफ्नो अधिकांश समय कार्यालयको राजनीतिमा खर्चन्छन् । यस्ता मानिसहरुलाई सहकर्मीहरुले सहजै विश्वास गर्दैनन् । र, यस्ता मानिसहरुलाई साझेदार बनाउन वा अगाडि बढाउन हच्किन्छन् ।
‘यस म्यान’, अर्थात, आफ्नो मौलिक धारणा नभएकोः अरुको कुराले चाहिने भन्दा चाँडै प्रभावित हुने मानिसहरुलाई पनि सफल हुन गाह्रै पर्छ । उनीहरु हरेक कुरामा हुन्छ मात्र भन्ने गर्छन् । यस्ता व्यक्ति नराम्रा कुरा वा अनावश्यक बिषयहरुमा समेत नाई भन्न डराउने खालका हुन्छन् ।
त्यस्तो व्यवहार अर्को पक्षका लागि मिलनसार देखिए पनि आफ्नो सोचकै अभावका कारण यस्ता मानिसहरुलाई व्यवसायीक रुपमा अगाडि बढ्न गाह्रो हुन्छ । यस्तो स्वभावले आफ्ना प्राथमिकताहरु तय गर्न पनि दिदैंन । र, हाकिमहरुको चाकरीबाज भएको आरोप समेत लाग्ने गर्छ ।
नकारात्मक स्वभावः यो बानी चाँही ‘यस म्यान’को ठ्याक्कै उल्टो बानी हो । यस्तो स्वभाव भएको मानिसले अरुको सोच र दृष्टिकोणलाई सँधै निषेध गर्ने गर्दछ । आफ्ना सहकर्मीहरु र उनीहरुको परिश्रमलाई नजरअन्दाज गर्ने गर्छ र आफ्नो धेरै समय प्रचलित नियमहरुको पालनामा नै खर्चिन्छ । यस्तो स्वभावलाई ‘माइक्रोम्यानेजमेन्ट’ गर्ने स्वभाव भनेर बुझ्दा पनि हुन्छ ।
पीडितः यस्तो स्वभाव हुनु भनेको आफ्नो पेशा तथा व्यवसायमा हुने कुनै पनि गल्तीको कारण आफूलाई नमान्नु हो । हरेक बिषयमा आफू पीडित भएको महशुस गर्ने र अरुलाई दोष दिने स्वभाव हो यो । यस्ता मानिसहरुको व्यवसायीक जीवनमा सहकर्मीहरु माझ विश्वसनियता निकै कम हुन्छ ।
आफूलाई निक्कै बाठो चलाख सम्झनेः आफूलाई चाहिनेभन्दा स्मार्ट ठान्ने मानिसले आफ्नो कार्यालयभरी आफू भन्दा होनहार कोही छैनन् भन्ने सोच्दछन् । केही गल्ती भए उनीहरु आफूलाई त्यसबाट टाढा पन्छाउन खोज्छन् । तर, राम्रो भएको खण्डमा आफुले गरेर राम्रो भएको भनेर जस लिन चाँही पछि पर्दैनन् यस्ता स्वभावका मानिसहरु ।
रिसाहाः यस्तो व्यवहार ६० वर्षिय मानिसको पनि हुन सक्छ । ६० वर्ष पुग्दा पनि आफ्नो रिसाहा बानी माथी नियन्त्रण गर्ने बिधि नपहिल्याएको पनि हुन सक्छ । यस्ता मानिसहरुले सोचे भन्दा विपरित व्यवहार देखाउन सक्छन्, रिसका कारण ।
यस्ता मानिसहरु आफूले भने जस्तो नभए होहल्ला मच्चाउन समेत पछि पर्दैनन् । उनीहरु आफूले भने जस्तो भएन भने रोइ कराई गरेर भएपनि आफूले भने जस्तो गराउने कोशिस गर्छन् ।
अति महत्वाकांक्षीः एक हदसम्मको महत्वकांक्षा हुनु ठीकै भए पनि एउटा स्तर भन्दा बढी भए पनि त्यसले नोक्सान नै गर्छ, अति भएपछि खति हुन्छ भने झैं । यस्ता मानिसहरु जसरी भए पनि आफू माथी कसरी पुग्ने भन्नेमै तल्लिन रहन्छन् ।
त्यसका लागि जुनसुकै बाटो अपनाउन पनि पछि पर्दैनन् । अरुको सोच वा कामलाई आफ्नो भनेर जस लिन पनि पछि पर्दैनन् यस्ता मानिसहरु ।
स्वभाव परिर्वतन गर्नु भनेको निक्कै गाह्रो काम हो । तर, असम्भव भने होइन । आफ्नो स्वभाव र आफूप्रति अरुको दृष्टिकोणलाई राम्रोसँग बुझेर सचेत मस्तिष्कले काम गरे स्वभावमा परिर्वतन ल्याउन सकिन्छ ।
यदि कसैमा माथी उल्लेख गरिए झैं स्वभाव छ र त्यसलाई परिर्वतन गर्न उदासिन छ भने उसलाई व्यवसायीक रुपमा अगाडि बढ्न वा सफल हुन भने हम्मेहम्मे नै पर्छ ।
-एजेन्सी